Trezor

Andrej Mitrović (Kragujevac, 17.04.1937 - Beograd, 25.08.2013) upisao je istoriju 1956, diplomirao 1961, magistrirao 1964, doktorirao 1968. Čitavu univerzitetsku karijeru, od 1961. do 2004, proveo je na Filozofskom fakultetu u Beogradu, a zvanje redovnog profesora je stekao 1980. Predavao je savremenu istoriju Evrope, uvod u istorijske studije i brojne specijalizovane kurseve, a 1987. osnovao je Katedru za Opštu savremenu istoriju kojoj je bio na čelu do odlaska u penziju. Dopisni član Srpske akademije nauka i umetnosti postao je 1988, a za člana Crnogorske akademije nauka i umetnosti izabran je 2006. Bio je član Udruženje književnika Srbije, Srpskog PEN kluba, Naučnog društva za istoriju zdravstvene kulture Srbije; glavni i odgovorni urednik "Istorijskog glasnika", a u "Nolitu" Biblioteke "Istorija". Istraživao je i držao predavanja na univerzitetima i učestvovao na naučnim skupovima i projektima u skoro svim evropskim zemljama. Napisao je veliki broj knjiga, da spomenemo samo dve kapitalne - "Vreme netrpeljivih" 1974. i "Srbija u Prvom svetskom ratu" 1984. Oktobarsku nagradu dobio je 1975. za knjigu "Vreme netrpeljivih", prestižnu Herderovu nagradu za doprinos istoriografiji 2001; medalju "Konstantin Jireček" Društva za Jugoistočnu Evropu 2004. Bio je čest saradnik, konsultant i autor emisija i serija Televizije Beograd, od kojih je svakako naznačajnija,  jedinstvena serije "Vreme netrpeljivih".

Prava istorija tek počinje - Prvi intervju snimljen za "Trezor" bio je intervju sa profesorom Mitrovićem, 29. januara 2002. u završnoj fazi priprema za početak emitovanja ovog ciklusa. Pripremali smo tada reprizu serije iz 1977. "Vek revolucija" kao omaž Oliveri Gajić koja je kao reditelj i scenarista imala bogat opus dokumentarnih emisija i serija na našoj televiziji. U 3. nedelji emitovanja "Trezora" uz portret Olivere Gajić i muzičke numere iz emisije "Rok i revolucija", emitovan je  19. i 20. februara 2002. i polusatni intervju sa profesorom Mitrovićem koji ćete i sada, u dva dela, gledati, jedanaest godina kasnije u 619. nedelji Trezora. "Reč koja je bila među onima koje su najčešće upotrebljavane u XX veku jeste reč revolucija. Ona je odgovarala, šta više, svim pokretima koji su se pojavili, koji su, sa najvećim ambicijama i sa najvećim učinkom učestvovali u istoriji XX veka. Vezuje se za boljševike i  njihovu revoluciju, njihovo insistiranje na revoluciji, značaju te pojave. Međutim protivnici boljševika, istorijski protivnici, nacisti su vrlo rado govorili da su oni revolucija. O revoluciji govori Hitler u svojim čuvenim govorima 30-tih godina pri tome se poziva na to da su oni revolucija. Musolini takođe smatra svoj pokret revolucijom. Na drugoj strani demokratski pokreti pa i  demokratske države, znaju da su utemeljene na revolucijama. Na revoluciji prava čoveka i građanina i na revoluciji prava nacije na samoopredeljenje odnosno na samostalnu suverenu državu. Tako da je reč bila u velikoj ekspanziji ali ako sada merimo koja je varijanta bila najčešće prisutna i koja je kroz ceo vek prošla to bi bila ta boljševička varijanta." - kaže prof. Mitrović u intervju za "Trezor". U današnjoj emisiji korišćeni su delovi iz emisije o mađarskoj revoluciji za koju je prof. Mitrović bio konsultant, za seriju Vek revolucija, zatim prilog iz Lektire (1973) povodom izlaska iz štampe četvrtog izdanja knjige Istorija Jugoslavije, i prilog iz Dnevnika 3 (1987) povodom knjige o Vuku Karadžiću i Milošu Obrenoviću.

Učesnik: prof. dr Andrej Mitrović, novinari Mihajlo Ražnatović, Nebojša Glišić; istoričari Slavoljub Cvetković, Rade Mihaljčić, Todor Stojkov, Vojimir Kljaković.

Urednik Vera Vlajić, saradnik Milka Danilović, montažer Zorica Blagojev, autor Bojana Andrić.

Proizvedeno 2002/2013, premijerno emitovanje, Redakcija za istoriografiju