Srpski rukopisi iz Slovačke

Veliki je broj srpskih rukopisa koji su pohranjeni u depoima evropskih muzeja, arhiva i biblioteka. Da li će ikada ova svedočanstva biti vraćena u maticu, ne znamo, ali svi napori koje ulažu naši istraživači i uopšte zaljubljenici u slovensku kulturu doprinose oblikovanju važnog dela srpske baštine.

Istraživanja srpskih rukopisa u inostranstvu nije novina. U našoj mediavistici to je jedan od osnovnih zadataka Arheografskog odeljenja Narodne bibiloteke Srbije. Međutim, istraživanje u zemlji i neke objektivne mogućnosti koje nisu dozvoljavale puno putovanja nisu nam ostavile veći broj kataloških opisa srpskih rukopisa u inostranstvu.

Projekat "Istraživanje srpskih rukopisa u inostranim bibliotekama, zbirkama i manastirima" započet je 2008. godine u Biblioteci Srpske Patrijaršije.

Komisija naučnika, u kojoj su bili profesori sa Beogradskog univerziteta Branislav Todić, Zoran Ranković i upravnik Biblioteke Srpske Patrijaršije Zoran Nedeljković, u decembru 2010. proučavala je srpske rukopise nastale od kraja 16. do 18. veka koji se nalaze u Slovačkoj.

Istraživanja su vršena u Univerzitetskoj bibiloteci u Bratislavi, u Nacionalnoj bibiloteci Republike Slovačke u gradu Martinu i u Muzeju u Košicama.

Srpski rukopisi u Slovačkoj nisu nepoznati našoj nauci. Većina ih je kataloški obrađena, a samo nekoliko ih je pažljivije izučeno, svega desetak. Neki su odlično sačuvani i uzorno konzervirani, a od drugih je preteklo tek po nekoliko listova. Knjige su uglavnom bogoslužbenog sadržaja, mada je među njima i jedna Pesmarica iz 18. veka.

O njihovom značaju i novootkrivenim pismima Vuka Karadžića, saznaćete više u emisiji "Srpski rukopisi iz Slovačke" u okviru serije Staro srpsko pisano nasleđe, Redakcije za nauku.

Urednik i scenarista Ivana Kovačević, reditelj Dragan Marković.