Trezor

Jastrebac na Avali, Mreža predajnika u Srbiji - Povodom 50 godina od prvog uključenja Televizije Beograd (u sastavu JRT) u direktan prenos Evrovizije koja je vršila prvo televizijsko snimanje totalnog pomračenja sunca, ekipa "Trezora" planirala je odlazak na Jastrebac sa pionirima TVB koji su u ovom podvigu učestvovali, ali ekonomska kriza onemogućila je taj put, pa su učesnici i svedoci evocirali svoja sećanja na teritorije beogradske opštine. Na dan velikog događaja koji se odigrao 15. februara 1961. jastrebačke uspomene kazivala si četiri pionira Televizije Beograd, boraveći u Emisionom centru na Avali, u kontrolnoj sobi Javnog preduzeća Emisiona tehnika i veze u samom podnožju Avalskog tornja. Uostalom i tada, pre pedeset godina signal sa slikom pomračenog sunca putovao je preko predajnika na Jastrepcu do punkta na Crnom vrhu, odatle preko predajnika na krovu Hotela "Avala" (Avalski toranj još nije bio ni projektovan), pa preko predajnika na Majevici, Sljemenu, Krvavcu - direktno u svet.

Evrovizijski prenos totalnog pomračenja sunca je vršen iz Sen Mišela (astronomska opservatorija u Francuskoj), zatim iz Firence i najzad sa vrha Jastrepca (1459 m). Za svaku lokaciju bilo je u sekundu precizno određeno vreme uključenja kako bi se pratila senka pomračenog Sunca koja klizi preko Evrope. Pri tom je lokacija na Jastrepcu bila najatraktivnija tako da je za nju određeno najviše vremena. Koncept emisije radio je BBC i u sinopsisu se, između ostalog kaže: "Režiseri treba da imaju u vidu da je sinopsis napisan sa ciljem da se obezbedi kontrast u izvođenju između Francuske, Italije i Jugoslavije. Emisija iz Francuske imaće astronomski i naučni oblik; emisija iz Italije sadržaće više humanistički karakter jer dolazi iz Firence; emisija iz Jugoslavije naličiće više na ekspediciju u jedan divlji, usamljen svet." Na Jastrepcu su za ovaj prenos bila uključena 63 čoveka iz TVB, Bavarske TV i BBC. Tehnikom su rukovodili inženjeri Đorđe Jelačić i Zoran Manojlović, reditelj je bio Janez Šenk, reporter Ljubomir Zečević, kamermani  Nikola Đonović, Milan Stefanović i Svetozar Stošić; filmski snimatelj Stanko Aleksić, glavni organizator Milorad Bajić i još desetina ljudi iz prenosne i emisione tehnike. Prenos sa  Jastrepca počeo je u 8 časova, 42 minuta, 30 sekundi i trajao je tri minuta. Obavljen je bez ikakvih grešaka.

- Učesnici 1961. i 2011: kamerman Svetozar Stošić; tehničar u smeni na predajniku Jastrebac Budimir Tomanović; kontrola kamere reportažnih kola Miroslav Simović Sinji; dežurni tehničar u smeni na predajniku Avala Momčilo Živić; korišćena izjava tehničara zvuka Jovana Rodića za "Trezor" iz 2003. godine

- Snimatelj Željko Malić, asistent Igor Stojković, snimatelj zvuka Bojan Kovačević, mikroman Gordan Jović, rasvetljivač Miroslav Davidović, saradnik-snimatelj Milena Jekić, organizator Gordana Grdanović, urednik istraživač Vesna Ignjatović, montažer Milorad Ćitić, autor Bojana Andrić

- Snimano 15.02.2011. na Avalskom tornju

 

Urednice:

Milena Jekić Šotra, Marijana Cvetković, Bojana Andrić