TV prozor

Dr Miroslav Savićević (Sjeversko, 19. april 1934 - Beograd, 19. novembra 2022), profesor, istraživač, urednik, književnik. Od 1967. do 1975. radio je kao istraživač u Centru za istraživanja RTB, a od 1976. do 1983. kao savetnik za programska pitanja u Televiziji Beograd; urednik Školske redakcije od 1996. do 2000; urednik edicije Prilozi za istoriju Televizije Beograd i Godišnjaka 1998: Televizija - sadašnjost, budućnost. Objavljivao je tekstove u listu ''Danas'' i časopisima ''Letopis Matice Srpske'', ''Savremenik'', ''Književnost'', ''Književne novine'', ''Srpski književni glasnik''. Autor je priča i romana: Plamen močvare (1977), Zaveti (1980), Brod mrtvih (1982), Slovo (1985), Priča o Kosovskom boju (1988), Kraj stoleća Kasiopeje (1992), Visoravan (1997), Georgike: srpski plug (1999), Zelene trave visoravni (2000), Bogorodica Čajnička i druge priče (2002). Objavio je satirični roman Igre bez granica (1989) koji govori o licu i naličju televizije. Autor je više radiofonskih dela, TV scenarija za dokumentarno-igrane serije (Kosovski boj, Velika seoba) i dokumentarne serije Vreme televizije (istorija TVB od 1955. do 1991).

Moj život pre televizije, Miroslav Savićević, prvi deo; Zakasnele premijere - nekoliko puta je u "Trezoru" bio dr Miroslav Savićević, najčešće kao naš učitelj, prenoseći nam  iskustva u radu Centra za istraživanje i Redakcije za istoriografiju, a najviše kao autor važne serije Vreme televizije o istoriji i razvoju Televizije Beograd. On je bio književnik, a mi kako ko, dokumentaristi, dramaturzi, reditelji, scenaristi - a svi smo, zahvaljujući Savićeviću, postali predani i pouzdani istoričari televizijskog medija u Srbiji.

Jednog sunčanog proletnjeg dana 2018. godine u tišini Veteranskog parka ispred prvog TV Studija u Srbiji, slušali smo dr Miroslava Savićevića o svemu, a najmanje o televiziji. To nam je i bila namera. Sa dobrim sećanjima i neprikrivenim emocijama pričao nam je o detinjstvu, dečaštvu, gimnazijskim i studentskim danima. Otac Boško bio je učitelj, a i levičar, pa je češće nego što je bilo uobičajno premeštan iz iz škole u školu, iz mesta u mesto. Tako se i Miroslav rodio u dalekom selu Sjeversko negde kod Rogatice. Za vreme okupacije, otac je otišao sa partizanima, a majka Rajka prešla je sa dva deteta dug put kroz ratni vihor od sela do sela preko Romanije, Durmitora do Užice, te kasnije i do Beograda. Tu Miroslava čeka Gimnazija i studije književnosti na Filološkom fakultetu, profesorski ispit, doktorat književnih nauka, sve ono što je žarko želeo - da postane književnik. Ali moralo se od nečeg i živeti... i na tom putu zaposlenja zaustavio se i ostao do penzije u Radio-televiziji Beograd. Uz ceo taj pionirski rad na podizanju novog elektronskog medija, pisao je i pisao, objavljivao i priče i jedanaest romana i više desetina scenarija... Dok je trajalo ovo sećanje pred kamerama "Trezora", dr Miroslav Savićević ponovio je nekoliko puta: "ja sam samo želeo da postanem književnik!" A u drugom delu, ipak, moraćemo da razgovaramo o televizijskom životu, tu će Savićević biti manje emotivan, a više oštar i koristan kritičar.

Zahvaljujemo porodici Savićević na ustupljenim fotografijama.

- Učesnici: Dr Miroslav Savićević, sagovornik Bojana Andrić

- Urednik Milena Jekić Šotra, snimatelj Goran Koprivica, asistent Branislav Stojanović, snimatelj zvuka Branko Stojanović, mikroman Rade Vučković,  rasvetljivač Predrag Borković, organizator Gordana Grdanović; saradnici Ivan Krstić, Branka Grković; grafička obrada Milena Marković; montažer Nada Dodig Zildžić, autori Vesna Došen, Bojana Andrić

- Redakcija za istoriografiju, snimano za "Trezor" 19. aprila 2018 - premijerno emitovano u "TV prozoru" 24. decembra 2022

Osvrt na književna i scenaristička dela - Dr Miroslav Savićević objavljivao je tekstove u listu ''Danas'' i časopisima ''Letopis Matice Srpske'', ''Savremenik'', ''Književnost'', ''Književne novine'', ''Srpski književni glasnik''. Autor je priča i romana: Plamen močvare (1977), Zaveti (1980), Brod mrtvih (1982), Slovo (1985), Priča o Kosovskom boju (1988), Kraj stoleća Kasiopeje (1992), Visoravan (1997), Georgike: srpski plug (1999), Zelene trave visoravni (2000), Bogorodica Čajnička i druge priče (2002). Objavio je satirični  roman Igre bez granica (1989) koji govori o licu i naličju televizije. Autor je više radiofonskih dela, TV scenarija za dokumentarno-igrane serije (Kosovski boj, Velika seoba) i dokumentarne serije Vreme televizije (1955-1991) o istoriji televizije u Srbiji u 100 epizoda. Dobitnik je mnogobrojnih nagrada: prva nagrada za radio-dramu Zelene trave Irske, na festivalu JRT 1987. u kategoriji radiodramskih emisija za najkvalitetnija dostignuća i ''Nedelja radija'' 1988. u Ohridu; Godišnja nagrada RTB za radiofonsko delo Reč, pesma, povest i smrt, 1987. Dobitnik je Ordena rada sa zlatnim vencem 1982. godine, kao i više nagrada za romane i posebno priznanje vlade za vrhunski doprinos nacionalnoj kulturi u Republici Srbiji, 2007. godine.

U ovom Osvrtu izabrali smo priloge sa promocija Savićevićevih književnih dela: "Metropolis" iz oktobra 1999, prilog Josipa Babela; "Bestseler" (decembar 1999) prilog Radivoja Mikića; o seriji Kosovski boj i Velika seoba; deo iz emisije Priča za laku noć u kojoj Miroslav Savićević čita odlomak iz svog iz romana Igre bez granica

- Od arhivskih zapisa iz Programskog arhiva TVB, emisiju sačinili: Milena Jekić Šotra, Vesna Došen, Ivan Krstić, Branka Grković, Milena Marković, Nada Dodig Zildžić, Bojana Andrić

- Redakcija za istoriografiju, realizovano decembra 2022; premijerno emitovano u "TV prozoru" 24. decembra 2022