Trezor

Dan primirja u Prvom svetskom ratu

Veliki rat - emisija posvećena 65. godišnjici proboja Solunskog fronta. Ovim tekstom počinje emisija: "Prvi svetski rat, do izbijanja Drugog nazivan je Velikim ratom. Po strahotama razaranja i ubijanja taj naziv mu zaista i pripada. Počeo je 28. jula 1914. godine agresijom Austrougarske na Srbiju. U ovom ratu učestvovale su 33 države. Mobilisano je 70 miliona ljudi. Poginulo je i umrlo od rana i bolesti 13 i po miliona ljudi. Ratne operacije vođene su na tri kontinenta: u Evropi, Africi i Aziji.

Rezultati rata: poraz Nemačke, Austrougarske i Turske, propast ruskog, nemačkog, austrougarskog i turskog carstva. Stvaranje Sovjetskog saveza, Jugoslavije, Čehoslovačke, Poljske i nova ekonomska i teritorijalna podela sveta po odredbama Versajskog ugovora o miru 1919. godine. Srbija je u ovom ratu imala ogromne gubitke u ljudstvu. Od 4 miliona stanovnika, Srbija je izgubila milion i 187 hiljada, a od celokupnog muškog punoletnog stanovništva poginulo je 56,7 %. Podatak bez presedana u novijoj istoriji sveta. Od svih zaraćenih strana Srbija je imala najveći broj poginulih od ukupnog broja molibilisanih vojnika, od 717 hiljada, 376 hiljada ih je poginulo. Pola miliona dece u Srbiji ostalo je bez roditelja." Grupa od oko 300 Jugoslovena, među kojima većinu sačinjavaju potomci, unuci i praunuci hrabrih ratnika, zajedno sa dvadesetak Solunaca posetila je Krf, Vido i Solun i, kao svake godine, i ove 1984, položila vence i poklonila se senima svojih drugova.

Premijerno emitovano 23.08.1984, Redakcija opšteobrazovnog programa, urednik Čedomir Mirković.

Vitezi slobode, odlomci - muzički numere iz emisije posvećene sedamdesetogodišnjici proboja Solunskog fronta. O junaštvu i gologoti srpskih vojnika i civila, učesnika u Prvom svetskom ratu govore i pesme koje su obeležile ovo vreme: "Oj, Srbijo Mila mati", "Na Šabac je udario Švaba", "U ranama na bojištu", "Marš na Drinu", "Srpski vojnik u boj kreće", "Ne žali me majko, ne žali me sejo"; "Zatresla se sva Evropa", "Niko ne zna šta su muke teške", "Jasenice tija vodo, ti ostaješ, a ja odo".

Učesnici: glumci Milenko Parlov, Mirjana Vukojčić, Boban Petrović, Dragan Vujić, Žika Milenkoviž, Zoran Miljković, Milan Mihajlović; pevači i muzičari Predrag Cune Gojković, Aleksandar Đokić, KUD "Žikica Jovanović Španac" i dirigenti Miloje Nikolić; Reprezentativni orkestar JNA i dirigent Frabc Klinar; Narodni orkestar Branka Belobrka.

Scenario Branko V. Radičević; muzički zapisi narodnih pesama Ljubinko Miljković; muzički aranžmani Ljubinko Miljković, Branko Belobrk; muziku snimio Rade Ercegovac, scenograf Slobodan Garašanin, kostimograf Mira Čohadžić, kamermani Milan Pavlović, Đorđe Tubić, Mirko Nanović, Marius Toader; montažer Radomir Todorović, reditelj Andrija Đukić, urednik Božidar Pantić

Proizvedeno 1989, Redakcija muzičkog programa