Enciklopedija za radoznale

Nova istraživanja Feliks Romululijane

Geomagnetskim i geofizičkim istraživanjima, koje su obavili stručnjaci nemačkog Instituta za arheologiju iz Frankfurta na Majni, nedaleko od Feliks Romulijane pod zemljom su otkriveni obrisi monumentalne građevine površine oko 300 kvadratnih metara sa zidovima od čvrstog materijala. Objekat ima dva prolaza. Predpostavlja se da je u pitanju hram. Ovogodišnja ispitivanja na površini od 35 hektara u okolini Romulijane, pokazala su postojanje još 25 objekata koji su u direktnoj vezi sa carskim gradom.

Šabački grad

Nalazi se na desnoj obaki reke Save, nedaleko od centra Šapca. Pominje se prvi put u vreme despota Stefana Lazarevića pod imenom Zaslon. To je utvrđenje nepravilne četvorougaone osnove, sa kružnim kulama na uglovima, izuzev istočne, koja je imala trapezastu osnovu. Prva velika prepravka grada usledila je nakon osvajanja Sulejmanana Veličanstvenog 1521, kada je tvrđava dobila oblik sličan današnjem

Niketa Remizijanski

Sv. Nikita propovednik Jevanđelja, prosvetitelj Dakije, episkop grada Remezijane, današnje Bele Palanke kod Niša. Rođen je oko 335. godine u Dakiju, verovatno u Remezijani. O njemu je pisao Blaženi Jeronim da je obraćao divlje neznabošce Bese, koji su nekada prinosili ljudske žrtve, a sada prinose slatku pesmu Hristu. Propovedao je Jevanđelje i obraćao i Dačane, Gote, Bese i Skite. Bio je učesnik važnih sabora, pisac značajnih dela, od kojih je najpoznatija himna Te deum. Postao je slavan od Sirije i Palestine na Istoku, gde je putovao, do Italije i Galije na Zapadu.

Riznica Brankovine

Crkva Svetih Arhanđela, zadužbina Prote Mateje, podignuta je 1830. Ima dragocenu riznicu, blagodareći sačuvanim bogoslužbenim knjigama, umetničkim predmetima i istorijskim dokumentima i obogaćena prilozima tokom XIX veka, sadašnja riznica crkve čuva krst relikvijar iz X veka, Hadži Ruvimov duborezni krst, Veliko jevanđelje koje je Prota doneo kao poklon ruskog cara, ručni krst Protin, ikone Sv. Arhanđela Mihaila, Sv. Jovana i Sv. Nikole, stare knjige Antologion, Psaltir, Trebnik, Minej...

Snimatelj: Periša Đinđić

Saradnik: Milutin Dedić

Autor: Miodrag Zupanc