U susret osam vekova manastira Mileševa

U drugom delu emisije "U susret jubileju osam vekova manastira Mileševe" biće reči o slikarskom programu, o konzervatorskim intervencijama italijanskih stručnjaka, o kultu Sv.Save u srpskoj zemlji i Bugarskoj i o pomenu manastira Mileševe u našoj narodnoj književnosti.

Crkva Vaznesenja Hristovog u Mileševi sagrađena je kao jednobrodna crkva u stilu raške škole. Slikarski dometi srednjovekovnih majstora govore o važnosti samog manastira. Freske predstavljaju preteču i uvod u celokupni razvoj umetnosti koji će se u Italiji odvijati u drugoj polovini 14. veka. Mileševsko slikarstvo dopunjava i svojevrsnu prazninu u vizantijskoj umetnosti, između stvaralaštva vizantijske dinastije Komnina tokom 12. veka i renesanse dinastije Paleologa od kraja 13. do sredine 15. veka su jer freske iz tog perioda uništene nakon pada Carigrada.

U istorijskim izvorima nije doslovno napisano, ali se u nauci smatra da je Sveti Sava, ne samo pomogao svom sinovcu Vladislavu u izgradnji i slikarskom programu njegove zadužbine manastira Mileševe već je imao odlučujuću ulogu. Prenos moštiju Svetog Save iz Trnova u Srbiju opisali su životopisci Domentijan i Teodosije. Kult Svetog Save ubrzo se širio i van granica srpske zemlje posebno u Bugarskoj. O tome kada je kult Sv.Save zaživeo na tom prostoru objasnili su stručnjaci iz Bugarske koji su predstavili repertoar likova Sv.Save u bugarskim crkvama i na ikonama.

U prvoj polovini 16. veka osim trgovačkih karavana, kroz Mileševu su vekovima prolazili vojna i diplomatska poslanstva, poklisari, pesnici, misionari i putopisci, koji su beležili značajne podatke o crkvi, manastiru i životu njegovih monaha.

U susret jubileju osam vekova manastira Mileševe koji se obeležava za 6 godina 2019. u okviru manastirskog kompleksa početkom septembra 2012. organizovan je Međunarodni naučni skup koji je okupio crkvene velikodostojnike i brojne naučnike, stručnjake iz Evrope, Balkana i naše zemlje. Objavljeni naučni radovi u okviru posebnog zbornika u velikoj meri će doprineti, afirmaciji i osvetljavanju značaja ove srpske svetinje.

Emisija je realizovana u okviru Redakcije za nauku.

Urednik i scenarista: Ivana Kovačević

Reditelj: Dragan Marković