Enciklopedija za radoznale

Kovilje

Manastir Kovilje se nalazi se na ulazu u selo Kovilje, na 32 kilometra od Ivanjice na obroncima planina Golije i Javora u dolini reke Nošnice. Posvećen je Sv. Arhangelu Gavrilu. Prvi pomen o ovom manastiru nalazi se u Kruševačkom Pomeniku iz 1606. godine. Crkva Sv. Arhangela se jednim delom naslanja na stenu, tako da se može svrstati u red pećinskih crkava isposničkog tipa. Smatra se da je ovo zdanje nastalo s kraja 12. i početkom 13. veka, sudeći po ostacima živopisa i predanja.

Grnčar Jonić

Blagoje Jonić iz Zaječara je poslednji grnčar iz čuvene grnčarske porodice Jonić. Njegovo dvorište sa pomoćnim zgradama i radionicama su svojevrstan muzej grnčarstva, kruna svega su dve zemljane grnčarske peći na drva.

Muselimov konak

Muselimov konak, podignut u 18. veku, je najstarija sačuvana zgrada u Valjevu i u svoje vreme je bio deo većeg kompleksa administrativnih zgrada u centru varoši. Istorijski je značajan jer je vezan za seču knezova, što je neposredan povod Prvog srpskog ustanka, budući da su u podrumu Konaka početkom 1804. godine, bili zatvoreni valjevski knezovi Aleksa Nenadović i Ilija Birčanin i odatle izvedeni na gubilište.

Remizijana

Ostaci značajnog rimskog grada Remizijane nalaze se u Beloj Palanci kod Niša. Pripadaju kategoriji spomenika kulture od velikog značaja. Remezijana je bila sedište episkopije (sedište episkopa Nikete) u 4. veku.

Na Remezijani je otrkiveno pravougaono utvrđenje iz rimskog i ranovizantinskog doba. Verovatno je naselje formirano rano, na šta ukazuju epigrafski nalazi. Status grada Remesijana dobija u vreme Trajana. Otkriveni su i ostaci bazilike, na čijem se zapadnom delu nalazila polukružna apsida. U okolini bazilike otkriveni su ostaci antičkih građevina.

Snimatelj: Periša Đinđić

Autor: Miodrag Zupanc