Enciklopedija za radoznale

Groblje u Porodinu

Po pričama, selo Porodin kod Žabara se nalazilo na brdu Presedna, 3 km severoistočno od današnjeg položaja. Ne može se tačno utvrditi vreme kada je premešteno u nešto niži u Prnjavor, ali sudeći po vremenu gradnje porodinske crkve, moguće je da se to desilo polovinom XIX veka. Na Presedni je sačuvano Staro groblje sa upečatljivim velikim krstolikim spomenicima. Danica Đokić, etnolog i stručnjaci požarevačkog muzeja, iznose tezu da najstariji spomenici potiču iz XIV veka.

Manastir Sv. Đorđa

Manastir Temsku, kod Pirota, sa crkvom posvećenom Svetom velikomučeniku Đorđu, sagradio je, po narodnom predanju, sestrić cara Dušana iz porodice Dejanović, u drugoj polovini 16. veka. Manastir Temska je nazvan po ruševinama starog grada Temca iz 11. veka, koji se nalazio u neposrednoj blizini.

Muzej kamena

U mioničkom selu Paštrić postoji Muzej kamena! Ovaj jedinstveni muzej je u svom domaćinstvu otvorio poznati biolog i istraživač Predrag Peca Petrović. U njemu je izloženo preko 300 geoloških eksponata. Zatvoreni deo Muzeja kamena prostire se na oko 300 kvadrata i tu su izloženi manji primerci iz svih krajeva Srbije, dok su na otvorenom delu, na površini od jednog hektara, izloženi veliki eksponati, od kojih su neki teški i preko jedne tone.

Crkva u Šapcu

Godine 1735. u popisu Mitropolije beogradske prvi put se pominje jedna crkva u Šapcu. Bila je posvećena Sv. Jovanu i nalazila se u srpskom delu grada. Nepun vek kasnije Joakim Vujić zatiče crkvu Sv. Petra i Pavla koja je smeštena u varoši "... koja je ot drva i pletera načinjena... Ova cerkva veoma trošna i skoro porušena. Zato visokorodni g. Jefrem voznamerio na proleće drugu novu, ot kamena cerkvu zidati". Zidanje novog hrama počelo je 1827. godine.

Snimatelj: Periša Đinđić
Stručni saradnik: Milutin Dedić
Autor: Miodrag Zupanc