Istoričari balkanolozi, tokom protekle dve decenije, izneli su niz novih, često protivrečnih viđenja događaja iz 1912. i 1913. Ti su događaji različito tumačeni, u zavisnosti od toga kom balkanskom narodu pripadate. Za neke su to, piše srpska istoričarka Dubravka Stojanović: „Dani velikog obračuna", „ostvarenje zavetne misli", „osveta Kosova", „nastavak borbe za krst časni i slobodu slavnu", ili „najpopularniji ratovi u srpskoj istoriji". Drugi, poput bugarskog akademika Georgija Markova, postavljali su pitanja: „Da li je i u kojoj meri Evropa bila svesna problema ljudskih prava u osmanskim provincijama sa hrišćanskim stanovništvom? Da li su, osim rata, postojale i druge mogućnosti za ostvarenje autonomije i poštovanje prava Bugara i ostalih hrišćana?"

I Nenad Petrović postavlja neugodna pitanja: „Da li je prema ondašnjim međunarodno-pravnim normama i shvatanjima bilo dopušteno da grupa država napadne svoga suseda, kako bi njegovu teritoriju podelili među sobom? Zašto se danas u Skoplju, Prištini i Novom Pazaru godišnjica ovih ratova ne obeležava i ne vidi kao oslobođenje? Jesu li tamo u zabludi pa ne znaju da su oslobođeni? Ili ne priznaju da je uključenje u Srbiju bilo „pripajanje matici"? Kako gotovo niko na Balkanu nije zadovoljan postojećim stanjem, da li nam predstoji novi balkanski rat?

TV serija „Balkanski ratovi", dakako, ne može da odgovori na sva ova neugodna pitanja, jer su ona postavljena posle njenog nastanka. Otuda je i treba posmatrati kao sintezu dotadašnjih saznanja o ovim ratnim događajima. Kako bi ispoštovali autentičnost, autori su rešili da, kao i serija, i najave za štampu budu iz vremena od pre dve decenije. Ovako je ona tada najavljena: „U svetskoj istoriografiji balkanski ratovi (1912-1913) jedna su od onih složenih, višeslojnih i protivrečnih istorijskih pojava prelomnog karaktera, koje komplikuju i inače teško razmrsivi istorijski haos „balkanskog mikrokosmosa". Oni naučnici koji su ceo svet posmatrali iz tog mikrokosmosa, ili iz još uže, nacionalne perspektive, donosili su zaključke bitno različite od onih koji su istoriju izučavali iz perspektiva Evrope i sveta. Jedni su balkanske ratove nazivali porobljivačkim, eksploatatorskim, bratoubilačkim, osvajačkim, drugi oslobodilačkim, treći socijalnom i nacionalnom revolucijom. Nijedna od ovih karakteristika ne može se opovrgnuti niti zaobići u objektivnom ocenjivanju balkanskih ratova.

Bez pretenzija da se bavi iscrpnom analizom karaktera balkanskih ratova, Redakcija školskog programa Televizije Beograd pripremila je seriju koja dokumentarno-faktografski, na naučno-popularan način, prati događanja koja su prethodila i bila uzrok ratnom stanju na Balkanskom poluostrvu, same ratove i njihove posledice. Danas se te posledice osećaju više nego ikad. U istoriji balkanskih, posebno južnoslovenskih naroda, bilo je dosta zajedničkih dostignuća, herojstava, pobeda, ali i dosta sukoba, netrpeljivosti, razdvajanja. Sve su to ovi narodi doživljavali i tokom balkanskih ratova. Otkrivajući zašto, serija pokušava da rasvetli i korene potonjih kriza na Balkanu.

Prenoseći sve relevantne činjenice vezane za balkanske ratove, autorska ekipa je želela da televizijsko gledalište samo oceni karakter tih ratova i da samo proceni koliko je ispravna poruka koju je svojevremeno zabeležio jedan poznati jugoslovenski naučnik: „Ako nas istorija nije na vreme i dovoljno čvrsto spojila, ne bi joj trebalo dozvoliti ni da nas neprestano razdvaja i sukobljava".

Teška politička kriza u evropskip delovima Turske 1911. i 1912. godine podstakla je Srbiju, Crnu Goru, Bugarsku i Grčku da oslobode Balkansko poluostrvo od turske vlasti i da jednom za svagda reše Istočno pitanje. Sličnih pokušaja bilo je i tokom 19. veka: od Prvog srpskog ustanka 1804. do Berlinskog kongresa 1878.godine, kada Srbija i Crna Gora postaju međunarodno priznate, nezavisne države. Velike evropske sile, međutim, podržavale su i održavale zaostali turski feudalizam na Balkanu sve do 1903. Te godine dolazi do promena presudnih za oslobodilački pokret u evropskoj Turskoj. U Srbiji je uspostavljen demokratski režim. U Makedoniji je podignut Ilindenski ustanak i stvorena Kruševska republika. Bugarska se proglasila nezavisnim carstvom sa željom da ostvari sanstefanske granice. Austro-Ugarska je carinskim ratom pokušala da privredno iscrpe Srbiju, a aneksijom BiH da zada udarac njenim oslobodilačkim težnjama.

U Turskoj se, posle mladoturske revolucije, sprovodila otomanizacija celokupnog stanovništva. Na Kosovu, Metohiji i Novopazarskom sandžaku zavladalo je pravo bezvlašće. Sve je to presudno uticalo na držanje četiri balkanske države. Njihove teritorijalne pretenzije, zbog kojih godinama nisu uspele da se sporazumeju, usklađene su tada sa odlučnim namerama da pomognu pravednim zahtevima potlačenog stanovništva evropske Turske. U toku 1912. godine one su zaključile međusobne sporazume i ušle u rat protiv Turske. Zvanično, Srbija, Crna Gora, Bugarska i Grčka odlučile su se na rat da bi prinudile Tursku na sprovođenje raformi.

Urednik i scenarista serije je Momir Karanović, a reditelj Nikola Lorencin.