Enciklopedija za radoznale

Centrala na Vrelu - Pored velike akumulacije hidroelektrane Perućac, kod Bajine Bašte, skrivena u jaruzi, nalazi se stara centrala. Podignuta je početkom prošlog veka, na brzacima rečice Vrelo i osvetljavala je čitav ovaj podrinjski kraj.

Lejlek džamija - u naselju Ćukovac, nalazi se jedna je od najstarijih džamija u Novom Pazaru. Poznata je kao Lejlek džamija, od lejleka (rode) ptice koja se kod muslimana smatra uvaženom, moguće svetom. Ona je, po legendi, sletela na crkvu, i tu klanjala - obavila svoju molitvu. Pravo ime džamije je Ahmed-Beg ili Ahmed-Beg Silhadar Džamija.

Nacionalni park Tara - obuhvata površinu od 22.000 hektara i nalazi se na teritoriji opština Bajina Bašta i Užice. Najinteresantniji endemoreliktni predstavnik nacionalnog parka Tara je Pančićeva omorika kojoj je ovde prirodno stanište sve od tercijara. Na Tari su prisutni jela, smrča, bor, ali i listopadi kao što su jasika, javor, breza, bukva. Ovde je registrovano 53 vrsta sisara i 153 vrsta ptica. Pod posebnom zaštitom su medved, divokoza i srna.

Vodenice u Štitkovu - Jedno od najstarijih naselja u zlatarskom kraju je selo Štitkovo. Pripadalo je čuvenoj srednjevekovnoj porodici Rašković. Legenda kaže da je ime dobilo po kovačima koji su ovde kovali štitove. Samo selo ima izutetno dobro sačuvane stare kuće, građene u tradicionalnom duhu. Ispred sela se nalaze dve stare vodenice, jedna pokrivena slamom, druga kamenim pločama.

Petrova crkva - Dva kilometra od centra Novog Pazara, nalazi se najstarija crkva u Srbiji. Ne zna se ko je tvorac ovog hrama. Nastala je u IX veku, u vreme borbi za prevagu nad ovim krajevima između Vizantije i Bugarske. Podignuta je na temeljima starije bazilike iz VI veka. Priliko istraživanja, u temeljima je pronađena izuzetno vredna ilirska grovnica iz III veka pre naše ere. Ima veliki značaj za srpsku istoriju. Ovde se Nemanja krstio, Stefan Prvovenčani krunisao, Sveti Sava odlučio da se zamonaši, ovde su održani prvi poznati državni sabori.

Snimatelji: Dimitrije Hadži Nikolić, Nikola Novaković, Periša Đinđić
Urednik i reditelj: Miodrag Zupanc