Enciklopedija za radoznale

Atlun Alem

Najpoznatiju novopazarsku džamiju, Altun-alem, što znači "sa zlatnim alemom" (dragim kamenom), sagradio je u prvoj polovini 16. veka graditelj Abdul Gani, poznat i kao Mujezin hadža al Medini. Nalazi se u ograđenom kompleksu koji obrazuju mekteb (škola) i nišani sa isklesanim zapisima.

Minhovi - Početkom XX veka, Samuilo Minh je sa svojim sinovima, otvorio rudnik "Rtanj", separaciju, električnu centralu, rudničku železnicu, flotaciju... Ubrzo je otvorena privatna škola za decu radnika i službenika, udobne stanove za činovnike i radnike, zdravstvenu ambulantu, bolnicu, bioskop, kafanu.

Tu u samom rudničkom naselju podigli su park, površine 40 hektara sa oko 150 vrsta drveća, rastinja i drugog cveća.

Dubnica

Manastir Dubnica se nalazi u selu Božetići na obroncima planine Javor, nekoliko kilometara od sjenickog jezera. Nastao je u 15. veku, na temeljima neke starije građevine. Na jedinom i već ispranom ostatku freske, na dovratniku portala naosa, tri od četiri slovna broja škrto svedoče da je Manastir Dubnica građen i živopisan 1422. godine.

Donji Milanovac

Nastao je nakon izgradnje Hidroelektrane Đerdap I. Delimično je izgrađen na veštačkom platou, gde se danas nalaze izmeštene stare zgrade iz naselja Stari Milanovac. Tu je i središte Nacionalnog parka Đerpad i turizma Đerdapske klisure.

Manastir Rača

Pored rečice Rače, a u neposrednoj blizini Bajine Bašte nalazi se srednjevekovni manastir Rača. Ovaj manastir je najverovatnije zadužbina kralja Dragutina Nemanjića iz XIII veka. Manastir Rača je kategorisan kao ''kulturno dobro od velikog značaja'', a prostor oko manastira je od Zavoda za zaštitu prirode Srbije za ''zaštićenu okolinu nepokretnog kulturnog dobra''.

Snimatelj: Periša Đinđić

Autor: Miodrag Zupanc.