Trezor

Na današnji dan 1918. potpisano je primirje u Prvom svetskom ratu 

HEROJIMA IZ DOLINE KRALjEVA, Vek sećanja i zaborava - Ko zna koliko puta ste prošli Dolinom jorgovana ili Dolinom kraljeva, kako je još zovu, i upravo tu, na pola puta između Kraljeva i Raške, u dolini Ibra, kod Polumira, u ataru sela Cerje, visoko na hridi iznad čuvenog buka Jagnjilo, ugledali figuru starog srpskog ratnika. Spomenik srpskim ratnicima u Polumiru podignut je u slavu Ibarskim junacima poginulim u dva Balkanska i I svetskom ratu. Podiglo ga je tehničko preduzeće "Labor" iz Beograda koje je radilo na izgradnji puta i pruge normalnog koloseka od Kraljeva do Raške davne od 1927. do 1930. godine. Ratnik je predstavljen sa šajkačom, puškom i opancima. Okrenut je prema severu u pravcu odakle dočekuje dolazak neprijatelja. Prva značajna oštećenja spomenika desila su se još tokom ratnih razaranja u II svetskom ratu. Ni godine mira, ratniku na večnoj staži nisu donele smiraja. Prva restauracija spomenika je izvršena negde 1974. godine od strane Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Kraljevu, ali zub vremena je učinio svoje. Kažu da je restauracija tokom 2014. godine rađena u poslednji čas. Zbog brojnih oštećenje pretila je opasnost da se sve uruši i propadne. Zastanite ponekad, kad vas put nanese Dolinom jorgovana, da iskažete poštovanje ibarskim junacima poginulim u dva Balkanska i Prvom svetskom ratu. Uvek ima mesta na neuređenom malom parkingu istoimenog motela koji, istina, odavno ne radi. Neće vas impresionirati hladnoća tog napuštenog, nemog svedoka prolaznosti, nekad veoma popularnog odmorišta putnika namernika. Tek se poneko danas tu zaustavi, ali samo da se osveži hladnom izvorskom vodom na česmi koju su radnici preduzeća "Labor" podigli te iste 1930 godine, kada su podigli i spomenik. Česmu su izgradili u čast herojskog podviga svojih kolega, radnika na gradnji puta i pruge.

- Narator Dejan Đurović, izvršni producent Jovanka Mrkić, organizator Snežana Jokić, snimatelj Tomislav Ivanović, snimatelj zvuka Nikola Mišić, rasvetljivač Zoran Đorđević, vozač Nebojša Terzić, grafički dizajner Valentina Danilović, grafička obrada Daniel Kuzman, dizanjer zvuka Zoran Filipović, muzički saradnik Jelena Petrović, sekretarica režije Snežana Ivanović, montažer Mirjana Mitrović, urednik i autor Milica Barjaktarević

- Proizvedeno 2015, Redakcija dokumentarnog programa, odgovorni uredni Božidar

VITEZI SLOBODE, odlomci - muzički numere iz emisije posvećene sedamdesetogodišnjici proboja Solunskog fronta. O junaštvu i gologoti srpskih vojnika i civila, učesnika u Prvom svetskom ratu govore i pesme koje su obeležile ovo vreme: "Zatresla se sva Evropa", "Ne žali me majko, ne žali me sejo", "Jasenice tija vodo, ti ostaješ, a ja odo".

- Učesnici: glumci Boban Petrović, Mirjana Vukojčić, Milan Mihajlović; Reprezentativni orkestar JNA i dirigent Franc Klinar; Narodni orkestar Branka Belobrka...

- Scenarista Branko V. Radičević; muzički zapisi narodnih pesama Ljubinko Miljković; muzički aranžmani Ljubinko Miljković, Branko Belobrk; muziku snimio Rade Ercegovac, scenograf Slobodan Garašanin, kostimograf Mira Čohadžić, kamermani Milan Pavlović, Đorđe Tubić, Mirko Nanović, Marius Toader; montažer Radomir Todorović, reditelj Andrija Đukić, urednik Božidar Pantić

- Proizvedeno 1989, Redakcija muzičkog programa

BEOGRAD I OKOLINA - BARAJEVO, Zaboravljeni  spomenici  iz  Velikog  rata,  4. deo - U naseljima u okolini Beograda nalazi se više od sto spomenika posvećenih poginulima u Prvom svetskom ratu. Serija od 30 polučasovnih epizoda istražuje stanje spomenika i sećanja potomaka na veliku i tragičnu epopeju njihovih predaka. Prvi ciklus je o spomenicima u opštini Barajevo, a slede svedočanstva potomaka iz  Lazarevca,  Mladenovca, Sopota, Obrenovca, Smedereva i Beograda. Spomenici, česme posvećene sećanju na ratnike i stradanje naroda, ploče sa imenima stradalih na objektima i u crkvama, kosturnice i druga spomen obeležja, povod su da se istraže još živa sećanja na hrabrost, požrtvovanost i patriotizam  ljudi iz malih sredina i da se možda poslednji put, poimenično pomenu  junaci i stradali, i njihovi podvizi i sudbine. Kroz priču o malim i često zapostavljenim spomenicima i o onima kojima su posvećeni,  danas, vek posle Velikog rata, odajemo poštu precima koji su u tim teškim vremenima herojski i sa navišim načelima izdržali sve nedaće i zaslužili da budu deo kulture sećanja čovečanstva. Serija je snimljena uz pomoć Ministarstva kulure i informisanja,Vlade Srbije i Zavoda za zaštitu spomenika grada Beograda.

- Učesnici: protonamesnik Jovica Eskić, Blagoje Tanasković, Milomir Milanović, Nevena Tanasković, Dušan Mijailović, Živka Stojić Marković, Radoslav Blagojević

- Izvršni producent Jovanka Mrkić, organizator Darko Rapajić, saradnici istraživači Živka Stojić, Dragoslav Jovičić; rasvetljivači Mladen Perić, Aleksandar Todorović, Žikica Nikolić, asistenti kamere Ivan Vasiljević, Bojan Danilović; snimatelji zvuka Nenad Mišić, Dragan Sever, Ivan Roganović; dizajner zvuka Srđan Filipović, snimatelji Periša Đinđić, Darko Dokmanovič, Hadži Vladan Mijailović, Vladimir Jovanović; montažeri Davor Bosankić, Zorica Blagojev, Marija Aranđelović; urednik i reditelj Radoslav Moskovlić

- Premijerno emitovano 19.09.2015, Redakcija dokumentarnog programa, urednik Božidar Nikolić

Bojana Andrić
urednik i autor "Trezora"