Enciklopedija za radoznale

Rimski grad u Ravni

Utvrđenje Timacum minus nalazi se na desnoj obali Belog Timoka, u selu Ravna, kod Knjaževca. Arheološkim istraživanjima na lokalitetu Kuline otkriveni su delovi vojnog utvrđenja građeni u četiri faze, od sredine 1. do sredine 5. veka n.e. Ima i ostataka civilnog naselja. Severoistočno od utvrđenja, na obali Timoka istraženo je rimsko kupatilo. Na osnovu nalaza žrtvenika i ostataka kamene plastike pretpostavlja se postojanje hramova Jupitera Dolihena, Dijane, Marsa i Mitre u civilnom naselju.

Kosturnica u Ćelijama

Spomen crkva Sv. Đorđa nalazi se na oko 3 km jugoistočno od Lajkovca u selu Ćelije, na oko 500 m od Vračeg brda, na nadmorskoj visini od 139 m. Crkva je sagrađena 1923. i 1924. godine kao kosturnica za oko 7.000 palih srpskih i austrougarskih boraca.

Crkva u Brankovini

Crkva Svetih Arhanđela, zadužbina Prote Mateje, podignuta je 1830. Riznica crkve čuva krst relikvijar iz X veka, Hadži Ruvimov duborezni krst, Veliko jevanđelje koje je Prota Mateja Nenadović doneo kao poklon ruskog cara, ručni krst Protin, ikone Sv. Arhanđela Mihaila, Sv. Jovana i Sv. Nikole, stare knjige Antologion, Psaltir, Trebnik, Minej. Pored crkve su grobovi najznačajnijih pripadnika porodice Nenadović, u crkvenoj porti su sobrašice, stare drvene kućice za porodična okupljanja u vreme crkvenih praznika.

Spomenik Kosovskim junacima

Spomenik kosovskim junacima je simbol Kruševca, rad je srpskog vajara Đorđa Jovanovića. Otkriven je na Vidovdan 1904. godine, u prisustvu kralja Petra I Karađorđvića. Personifikuje Srbiju kompozicijom Boška Jugovića i vile na vrhu i figurama narodnog pesnika - guslara i devojke. Spomenik je inspirisan kosovskim epom i odlikuje vekovnu borbu srpskog naroda za nacionalnu slobodu.

Urednik: Ljiljana Mijatović
Autor: Miodrag Zupanc