Enciklopedija za radoznale

Tešmanov konak

U selu Bastavu, kod Osečine, nalazi se jedinstven kompleks upravnih i privatnih seoskih građevina starih preko dvestotine dodina. Zgrade su na imanju Tešmana Soldatovića, uglednog trgovca i ustanika. Za vreme vlade Miloša Obrenovića bio je starešina sreza rađevskog i član Ispravičenstva okružja podrinjskog. Kompleks autentičnih zgrada iz prve polovine XIX veka čine: konak, načelstvo, tri vajata, ambar, velika magaza, mlekar, koš, hlebna peć, pušnica, hladnjak i prizemna kuća. Konak je svrstan u spomenike od velikog značaja, a predstavlja svedočanstvo razvoja srpske vlasti i administracije s početka XIX veka.

Povlenske kamene lopte

Kada je pre četiri decenije Milinko Milivojević na svom imanju, u nepristupačnoj jaruzi, otkrio velike kamene kugle, počele su nagađanja, tumačenja i druge fantastične priče koje i danas raspaljuju maštu onih koji ih posećuju. Geolozi tu ne vide ništa misteriozno, postoji naučno objašnjenje za ovu vrstu prirodnih fenomena.

Kuća Simića

Kuća Simića spada u najstarije građevine u Kruševcu. Iako nema pouzdanih podataka o tačnom vremenu njenog nastanka, po stilskim odlikama može se predpostaviti da je građena na samom kraju XVIII ili početkom XIX veka, ali u svakom slučaju pre 1833. godine, kada je Kruševac oslobođen od Turaka. Sredinom prošlog veka, 1951. godine, adaptirana je za potrebe novoosnovanog muzeja zbog čega je među Kruševljanima bila poznata kao "Mali muzej".

Dvopređne čarape

Etnografska zbirka dvopređnih vunenih čarapa čuva se u Zavičajnom muzeju u Knjaževcu i predstavlja jedinstven u svetu "muzej čarapa". One su deo narodne nošnje, a nekada i nezaobilazni deo devojčake spreme, njima su darivani svatovi. Ova zbirka proglašena je1965. godine spomenikom kulture Srbije. U njoj se nalazi preko 600 pari čarapa, nastalih u periodu od početka XIX do kraja XX veka.

Uredik: Ljiljana Mijatović
Autor: Miodrag Zupanc