Trezor

Ova nedelja "Trezora" posvećena je stogodišnjici rođenja dvojice španskih boraca i boraca francuskog pokreta otpora Lazaru Latinoviću i Lazaru Udovičkom.

Lazar Latinović (Kolunić, 14. mart 1915 - Beograd, 31. decembar 2006), učesnik Španskog građanskog rata, diplomata i ambasador Jugoslavije u Belgiji, Japanu, Argentini i Švedskoj. Latinović je poslednji španski borac koji je kazivao svoja sećanja za televiziju. Lazar Udovički (Budimpešta, 22. mart 1915 - Beograd, 9. decembar 1997) učesnik Španskog građanskog rata, u diplomatskoj službi SFRJ na visokim funkcijama (konzul i ambasador) u Argentini, Italiji, Brazilu, Venecueli i Urugvaju. Podsećamo da će se 2016. godine obeležavati 80 godina od početka Španskog građanskog rata i formiranja Internacionalnih brigada u borbi protiv fašizma.

Internacionalni životopis Lazara Latinovića - ekipa "Trezora" zajedno sa Milom Petrovićem provela je jedno popodne sa Lazarom Latinovićem, koji je tada (2006), bio jedan od dvojice živih pripadnika Interbrigada u Srbiji.

Iz prvog dela razgovora gledaoci će saznati, u najkraćim crtama, kakav je neverovatan životni put prošao Lazar Latinović, od rođenja 1915. u selu Kolunić kod Bosanskog Petrovca, preko Trgovačke akademije u Banjaluci, studija ekonomije u Pragu odakle 1936, preko Pariza odlazi u Španiju da se pridruži odbrani Španske republike, zatim francuskih logora i zatvora u kojima se našao posle poraza Republike 1939, Marseja i Ženeve gde organizuje patriotski orijentisane Jugoslovene radi pomoći narodnooslobodilačkom pokretu, Barija preko koga po prvi put stiže u tek oslobođeni Beograd, opet Marseja gde dojučerašnji ilegalac iz Pokreta otpora postaje generalni konzul (1944-46) i Pariza u koji dolazi kao ministar savetnik u ambasadi nove Jugoslavije 1947-48, Moskve gde kratkotrajno obavlja funkciju otpravnika poslova budući da ga sovjetske vlasti proglašavaju za personu non grata, potom Belgije (1950-53), Japana (1955-58), Argentine (1961-64) i Švedske (1967-1970) u kojima se nalazio na dužnosti jugoslovenskog ambasadora, do konačnog povratka u Beograd i penzionisanja 1981. godine sa funkcije savetnika za spoljnu politiku Skupštine SFRJ.

- Učesnici: Lazar Latinović, Milo Petrović, Bojana Andrić

- Snimatelj Dejan Milovanović, asistent snimatelja Dušan Nikolić, rasvetljivač Rade Veselinović, snimatelj zvuka Uroš Kovačević, mikroman Vladimir Milivojević, organizator Meli Filipović, realizator Nataša Janjuz, urednik istraživač Vesna Ignjatović, montažer Vladica Igov, autor Bojana Andrić

- Snimano 01.06.2006, premijerno emitovano 15.06.2006, reprizirano 22.01.2007, 17.11.2010; Redakcija za istoriografiju

 Ponedeljak, 16.03.2015. na RTS SAT

Izbor iz ranijih "Trezora":  Prvi deo emisije o Utorničkoj akademiji Dragutina Gostuškog
o kojoj govore predstavnici intelektualne elite Srbije

Utornička akademija Dragutina Gostuškog - Prošlo je 40 godina od kada je erudita, muzikolog, kompozitor, muzički kritičar, istoričar umetnosti, esejista dr Dragutin Gostuški pokrenuo i skoro sedam godina vodio čuvene i već antologijske "Razgovore o nauci i umetnosti". Oni su počeli u zimu davne 1974. godine pod svodovima Srpske akademije nauka i umetnosti, a završili se u leto 1980. godine u Atrijumu Narodnog muzeja u Beogradu. Održan je velik broj redovnih sedmičnih sastanaka (oko 150), na kojima je bilo nekoliko desetina izlagača i aktivnih učesnika, koji su mahom bili podsećani na svaki utornički skup, preko pisama o kojima se dugo pričalo, a koje je sastavljao sam Gostuški.

Neki su ih nazivali "biserima srpske epistolarne književnosti." Minule su od tada četiri decenije, ali su sećanja još uvek živa, a mnogi učesnici i dalje veoma aktivni i spremni da govore na ove teme, ali Redakcija za istoriografiju mogla je da pozove samo nekolicinu na razgovor pred kamerama. Voditelj je svakog od učesnika u emisiji pozdravio i predstavio pre njegovog izlaganja pregledom neobičnih i uzbudljivih tema o kojima je onda govorio. Sažet pregled uvodnih izlaganja po godinama ispisuje se na TV ekranima, dok se evociraju tadašnje vreme, prilike i neprilike, izazovne situacije u nauci i umetnosti... Neki učesnici predlažu obnavljanje ove "neformalne institucije" koja je toliko značila i zračila, a ostavila traga do danas, kao intelektualni izazov, prava škola kritičkog promišljanja, anticipacija potonjih zbivanja. Pripremljene su dve emisije naslovljene kao ondašnja dva ciklusa Utorničke akademije, za radoznalog i pažljivog gledaoca sasvim dovoljno sadržaja za novu misaonu gozbu.

Razgovori o nauci i umetnosti: Ništa kao konstitutivni element realnog sveta, prvi deo Utorničke akademije Dragutina Gostuškog

- Učesnici: muzikolog dr Katarina Tomašević, psihijatar akademik prof. dr Vladeta Jerotić, filozof i sociolog dr Miloš Nemanjić, nuklearni fizičar prof. dr Vladimir Ajdačić, lingvista prof. dr Ranko Bugarski, kompozitor akademik prof. dr Vlastimir Trajković, arhitekta prof. dr Predrag-Peđa Ristić, istoričar umetnosti prof. dr Žarko Vidović, psihijatar prof. dr Stevan-Vanja Petrović, voditelj psiholog Prvoslav S. Plavšić

- Urednik Bojana Andrić, snimatelji Andrej Oštrbenk, Goran Prokić; asistent Srđan Basarić, saradnik snimatelj Milena Jekić; snimatelj zvuka Vladica Budić, mikroman Nikola Mišić; rasvetljivači Branislav Dimitrov, Nebojša Miosavljević; organizator Gordana Grdanović; urednik istraživač Vesna Došen, saradnik Marijana Čuturilo, grafička obrada Ivan Jevtić, montažer-realizator Branislava Petrović, AVID montažer Marko Tisovec; autor Prvoslav S. Plavšić

- Snimano 06.06.2013. u Srpskoj akademiji nauka i umetnosti; premijerno emitovano 02.02.2015. samo noću; Redakcija za istoriografiju, urednik Dobrivoje Ilić