Nastale su vulkanskom aktivnošću, u podvodnim tektonskim poremećajima koji su slični onima koji danas potresaju područje Japana, pre 150 miliona godina, kada je na području Povlena bilo more.

Nauka je ostala imuna i neosetljiva na proizvoljne, mitske predstave o toj pojavi. No, činjenično, suvoparno objašnjenje ne raspaljuje maštu ni lokalnog, planinskog življa na Povlenu, ni avanturista - istraživača, pa zato u narodu, (čak i kod učenih), mistične predstave o tome pobeđuju naučnu istinu i - nastavljaju da žive. Sve na pobrđu Povlena pogoduje mitu.

Bogata i tajanstvena prošlost, nesvakidašnji predeli, nedostupne i tajnovite planinske vrleti, čak i neobična lokalna toponimija koja je u neskladu (Mali Povlen je, sasvim nelogično, viši od Velikog), ali najviše - bistri i maštoviti ljudi.

Nošena željom da razotkrije brojne povlenske tajne, i vezu mitskog i stvarnog autorka emisije Tanja Manojlović i snimatelj Blagoje Đekić, tragaju za džinovskom alkom, koja je po predanju ovdašnjih gorštaka, služila za vezivanje brodova u vreme kada je ovde, kako kažu - bilo more.

Zbilja otkrivaju neobično stenje koje neodoljivo podseća na morske hridi, ali od školjki, morskog peska pa ni alke za vezivanje lađa - ni traga...

Emisija "Tajne povlenske kugle" odgovara na pitanje kako su se sudbine povlenskih gorštaka, njihovi stavovi i život, našli u pozorišnim predstavama, na sceni Ateljea 212, zašto su presušila, biser prirode, Taorska vrela, kako se iz povlenskih šuma i urvina i dalje izvlače drva ljudskom i konjskom snagom, na način ništa drugačiji o onog od pre više vekova...

Autor: Tanja Manojlović

Urednik: Ljubisav Aleksić