Čitaj mi!

subota, 16. jan 2021, 18:30

Spomenik ljudima svih vera i nacija

Jedinstven spomenik u svetu, posvećen vojnicima svih vera i nacija, stradalim u Prvom svetskom ratu, podigle su srpske žene iz Čačka i to vrlo brzo posle Velikog rata.

Taj spomenik, ispod koga počiva oko hiljadu Srba, Austrijanaca, Čeha, Hrvata, Mađara i Slovenaca, istovremeno je i beleg ljudskoj veličini srpskih žena koje su uspele da se uzdignu iznad bola i mržnje i sagrade spomenik sunarodnicima, onima koji su ubijali njihove sinove, braću i muževe. Na tom jedinstvenom, monumentalnom spomeniku uklesani su pravoslavni i katolički krst, polumesec i Davidova zvezda.

Druga priča u novom izdanju Kvadrature kruga govori o Momčilu Gavriću najmlađem vojniku u Prvom svetskom ratu, koji je sa osam godina otišao u rat iz nužde. Austrougarski vojnici iz Vražje divizije, koju su, uglavnom, činili Hrvati, pobili su mu celu porodicu i nemajući gde Momčilo se na Gučevu priključio srpskoj vojsci.

Prošao je sve bitke u Prvom svetskom ratu, Albansku golgotu i ranjavanje na Kajmakčalanu. Sa 12 godina postao je najmlađi podoficir na svetu, a posle Prvog, a posebno Drugog svetskog rata zadesile su ga mnoge nevolje i nedaće.

Urednik emisije: Branko Stanković
Snimatelj: Darko Bursać
Montaža: Marija Baronijan Šašić