Enciklopedija za radoznale

Manastir Sisevac

Manastir Sisojevac, ranije poznat i pod imenom Sisevac i Sv. Sisoje, nalazi se 24 kilometara, istočno od Ćuprije. Metoh je manastira Ravanice, od kojeg je udaljen 12 kilometara. Manastir je podignut u drugoj polovini 14 veka, mada postoje zapisi i iz 13 veka. Crkva je posvećena Svetom preobraženju gospodnjem. Ime manastira Sisevac, Sv. Sisoje ili Sisojevac dovodi se u vezu sa imenom monaha Sisoja Sinaita ispovednika kneza Lazara. Nalazi se neposredno pored turističkog mesta Sisevac.

Muzej Ras

Narodni muzej u Novom Pazaru je komplesnog tipa u kojem su zastupljena istorija, etnografija, i arheologija. Arheološko odeljenje uglavnom čine eksponati iz srednjeg veka nađeni na Rasu i drugim lokalitetima, mada ima i eksponata iz praistorije i rimskog perioda. Osobenost arheološkog odeljenja čine zbirka novca iz doba Nemanjića koja je jedinstvena u zemlji.

Sv Petar i Pavle u Šapcu

Godine 1735. u popisu Mitropolije beogradske prvi put se pominje crkva u Šapcu posvećena sv. Jovanu koja se nalazila u srpskom delu Baira. Nepun vek kasnije Joakim Vujić zatiče crkvu sv. Petra i Pavla koja je "ot drva i pletera načinjena. Ova cerkva veoma trošna i skoro porušena". Zidanje novog hrama počelo je 1827. god. Godine 1858. je podignut zvonik, osvećen i postavljeno sedam zvona iz kragujevačke topolivnice. Crkva je najviše stradala za vreme Prvog svetskog rata, zvonik je srušen do pola, krov sasvim propao, a svodovi u velikoj meri narušeni. U toku 1914. god. okupatori su u hramu držali taoce, potom ih mučki ubili u crkvenoj porti. Stradalnici su sahranjeni u zajedničkoj grobnici u porti. Na tom mestu je 1934. god. podignut spomenik.

Brankovina

Brankovina, rodno mesto Nenadovića, spada u ona malobrojna seoska naselja koja su još tokom XVIII veka bila značajna uporišta oslobodilačkog pokreta u porobljenoj Srbiji. U raznim vremenskim razdobljima ova sredina je dala istaknute narodne vođe i kulturno-prosvetne poslanike poput značajnih ličnosti iz porodice Nenadović: knezova, vojvoda, diplomata i pisaca. Brankovina je poznata i kao "majčevina" srpske i jugoslovenske kraljevske dinastije Karađorđević, budući da je knjeginja Persida, majka kralja Petra I Oslobodioca bila ćerka vojvode Jevrema Nenadovića. Pored Nenadovića, slavu Brankovine je širom sveta pronela i poetesa Desanka Maksimović, koja je u ovom selu odrasla, da bi se i kasnije u njega vrlo često i rado vraćala.

Snimatelj: Periša Đinđić

Saradnik: Milutin Dedić

Autor: Miodrag Zupanc