Filmovi Lordana Zafranovića na RTS-u

Snažan, autentičan, beskompromisni autor, pripadnik čuvene “praške škole” u bogatoj karijeri režirao je oko 80 filmova, a za većinu je pisao i scenario. Na filmskoj sceni nekadašnje Jugoslavije važi za jednog od najboljih i najiskrenijih autora sa filmovima koji su otvoreno progovarali o zlu zbog čega je često tokom karijere imao problema.

O dolasku nacionalizma Zafranović je pripovedao u antiratnoj drami "Okupacija u 26 slika" (1978) - svojevrsnoj slikovnici jednog grada u zlim vremenima I prvom filmu u rediteljevoj "ratnoj trilogiji". Učestvovao je u trci za zlatnu palmu na Kanskom festivalu, a u Puli je nagrađen Velikom zlatnom arenom. U filmu su debitovali kasnije poznati glumci Frano Lasić, Tanja Bošković i Ena Begović.

"Okupacija u 26 slika" u kojoj se autor bavio zločinima ustaškog režima, bila je slavljena i osporavana. Dok su ga pojedinci smatrali komunističkom propagandom, večina je u ovom filmu prepoznala vrhunski proizvod jugoslovenske kinematografije. U atmosferi idiličnog mediteranskog grada Dubrovnika nad kojim su se nadvili crni oblaci fašizma, film prati tri prijatelja - Hrvata, Italijana i Jevrejina koji bezbrižno provode dane u pesmi, raskalašnom noćnom provodu i sportskom mačevanju. S prvim danima rata padaju maske, a mačevanje postaje nesportsko - na život i smrt.

Usledio je "Pad Italije" (1981) kao drugi deo trilogije koji pripoveda o odnosu revolucije i erosa uz stalno prisustvo smrti, ali i stereotipnih motiva poput "revolucije koja jede sopstvenu decu". U fokusu je priča o partizanskom komandantu (igra ga Danijel Obricki) koji ubija svog saborca jer je zanemario borbu i okrenuo se životu požude i poroka. Posle kapitulacije Italije, za mnoge partizane rat je gotov, ali ne i za njihovog komandanta. Na festivalu u Puli ovo ostvarenje je nagrađeno Velikom zlatnom arenom za režiju, a u filmu igraju i Ena Begović i Frano Lasić.

Filmom "Večernja zvona" (1986) Zafranović je zaokružio svoju trilogiju, napravivši svojevrstan iskorak u načinu izražavanja, posebno u psihološki uverljivom portretisanju likova. Priča prati sudbinu komunističkog revolucionara koji zbog sumnje da je Staljinov simpatizer završava u zatvoru. Za razliku od "Pada Italije", "Večernja zvona" ne demonstriraju fascinaciju revolucijom, već se kritički odnose prema njenim nosiocima koji u ime velikih ideja žrtvuju istinsku čovekovu sreću. Film izuzetnih glumačkih ostvarenja Radeta Šerbedžije, Nede Arnerić, Ljiljane Blagojević i Petra Božovića, nagrađen je Zlatnom arenom za režiju u Puli.

Art drama intimne tematike "Haloa-praznik kurvi" (1988) u kojoj se reditelj gotovo esejistički poigrava sa motivima erosa i tanatosa, zasnovana je na romanu Veljka Barbierija "Zatvor od oleandrovog lišća". Govori o ljubavnom trouglu (mladić unosi razdor u brak starijeg muškarca I njegove mlađe žene) na osnovu koga film pokušava da probije svoje granice, naglašavajući sukob između ljubavi i usamljenosti. U ostvarenju u kome ima i osvete i tragedije ima i eksplicitnih scena sa glumcima Nedom Arnerić, koja je u Puli dobila Zlatnu arenu za glavnu žensku ulogu i Rankom Zidarićem.